Ahmet Muhip Dıranas kaj lia poezio

Ahmet Muhip Dıranas (1909-1980) studis en la fakultato pri juĝo en la universitato de Ankara kaj poste en la fakultato pri filozofio en la universitato de Istanbulo. Li oficis en multaj kaj diversaj publikaj institucioj, li laboris kiel ĵurnalisto, bibliotekisto kaj ankaŭ politikisto. Li atingis superajn postenojn en Anadolu Novaĵagentejo, en la Ŝtata Teatro Institucio, kaj en İş-Banko.

Li tre sukcese aplikis la silaban mezuron  en siaj poemoj kaj en lia poezio oni vidas klare la efekton de Baudelaire, Verlaine kaj Rimbaud. Oni povas taksi lin kiel unu el la poetoj de la fina generacio, kiu reprezentis la silaban mezuron. En sia poezio li multe atentis pri harmonio kaj sono.  En kelkaj poemoj sono estas en la unu plano, sed en aliaj li provis ne malhelpi la sencon per la sono kaj nek la sonon per la senco.  Kvankam li verkis poemojn en strikta silaba mezuro, ŝanĝante la sinkopon kaj akcenton en la versoj li atingis sian propran poezi-esprimon. Li ne verkis multe kaj malofte publikigis poezi-librojn sed lia efekto estis longdaŭra al tiuj kiuj sekvis lin.

Siajn poemojn, kiuj esprimas amon, naturon, morton, memorojn ktp, li verkis per ne malprofunda esprimo  kaj ili inspiras pensadon al la leganto. Lia simpla poemo “Fratino Fahrije” estas unu el la plej konataj kaj amataj poemoj de la moderna turka poezio.

Tradukis Vasil Kadifeli

DARAĞACI	PENDUMILO
Ve günlerden bir gün, bir sabah erken Kuşluk vaktinde, bülbüller öterken Kentin meydanında bir darağacı. Sallanıyor boşlukta bir yabancı. Geçiyor sabahın yolu alnından Ve yalın ayakları bir gecede… (Yeni yollarını mı düşünmede Bu ayaklar? .. son durağına kadar Ne uysal yürümüştür bu ayaklar!)  Esintili alanda üç beş adam; Uykusuz yüzleri donuk birer cam, Bakadurmuşlar öyle… ve garib…	Kaj en iu tago, en frua mateno, La najtingaloj pepante dum krepusko, En la urba centra placo, pendumilo. Svingiĝas en aero iu fremdulo Matena vojo kuras tra lia frunto Liaj nudaj piedoj en unu nokto… (Ĉu tiuj piedoj pensas pri iliaj Novaj vojoj? .. Kiel obeeme ili Piediris ĝis siaj fina haltejo!)  Tri aŭ kvin viroj en la aera placo; Dormemaj vizaĝoj kiel opaka vitro, Rigardante tiel fikse… kaj strange …
SERENAD	SERENADO
Yeşil pencerenden bir gül at bana Işıklarla dolsun kalbimin içi. Geldim işte mevsim gibi kapına, Gözlerimde bulut, saçlarımda çiğ. Açılan bir gülsün sen yaprak yaprak Ben aşkımla bahar getirdim sana. Tozlu yollardan geçtiğim uzak iklimden şarkılar getirdim sana. Şeffaf damlalarla titreyen ağır Goncanın altında bükülmüş her sak; Seninçin dallardan süzülen ıtır, Seninçin yasemin, karanf…	Ĵetu rozon el via verda fenestro Por ke mia koro pleniĝu je lumo. Jen mi en via pordo kiel sezono, Kun nubaj okuloj , kaj rosa hararo. Vi rozo, malfermiĝas viaj petaloj Mia amo alportis al vi printempon. Mi en fora klimato la polvajn vojojn Pasis kaj alportis al vi multajn kantojn. Sub la peza rozburĝono kiu tremas Per travideblaj gutoj, tigoj kliniĝas; Drenas, el la tigoj la bela odoro Por vi de jasmeno, dianto…
FAHRİYE ABLA	FRATINO FAHRIJE
Hava keskin bir kömür kokusuyla dolar Kapanırdı daha gün batmadan kapılar Bu afyon ruhu gibi baygın mahalleden Hayalimde tek çizgi bir sen kalmışsın sen! Hülyasındaki geniş aydınlığa gülen Gözlerin , dişlerin ve akpak gerdanınla Ne güzel komşumuzdun sen fahriye abla. Eviniz kutu gibi küçücük bir evdi Sarmaşıklarla balkonu örtük bir evdi Güneşin batmasına yakın saatlerde Yıkanırdı gölgesi…	La aero pleniĝis je akra odoro de karbo La pordoj ĉiutage fermiĝis antaŭ sunsubiro El ĉi-kvartalo, odoranta senkonscian opion Sole la linio de vi restis en mia imago! Ridetanta al plena taglumo de sia revo Viaj okuloj, viaj dentoj, via blanka subvango Kiel bela najbarino vi estis fratino Fahrije. Via domo estis eta kiel malgranda skatolo Ĝi estis domo kun balkono kovrita per hedero Proksime al la horoj de sunsubiro Estis lavita ĝia ombro …

Sceno el la filmo “Fratino Fahrije” 

Advertisements